Vitamin ve Mineraller

VİTAMİNLER

Vitaminler, yağda ya da suda çözünmelerine bağlı olarak iki ana gruba ayrılabilmektedir. Buna ek olarak, vitaminlere benzeyen, ancak bu kategorilere tam olarak uygun olmayan bir grup vitamin benzeri madde de vardır.

Vitamin olarak sınıflandırılması için, maddelerin beş temel özelliği olmalıdır:

• Yağ, protein ve karbonhidratan farklı, organik bir bileşik olmalıdır
• Beslenmenin bir bileşeni olmalıdır
• Normal fizyolojik fonksiyon için çok az miktarlarda mevcut olması elzem olmalıdır.
• Mevcut olmaması bir eksiklik sendromuna neden olmalıdır.
• Normal fizyolojik fonksiyonun desteklenmesi için yeterli miktarda sentezlenmemelidir.

VİTAMİN A

Vitamin A, aşağıdakiler için gereklidir:

• normal görme
• sağlıklı tüyler
• sağlıklı deri
• sağlıklı mukoza membranları
• sağlıklı dişler

VİTAMİN D

Vitamin D'nin en önemli fonksiyonu, kalsiyum ve fosforla gerçekleştirdiği aktivitedir ve aşağıdakileri içermektedir:

• bağırsaktan emilimin ve kullanımının arttırılması
• tutulum ve kemikte depolanma

VİTAMİN E

Vitamin E farklı formlarda bulunmaktadır ve alfa-tokoferol en aktif olan formudur. Alfa-tokoferol aşağıda belirtildiği şekilde işlev görmektedir:

• güçlü bir biyolojik antioksidandır
• ve membran bütünlüğünün korunmasına yardım etmektedir

Vücutta, normal metabolizmanın bir yan ürünü olarak hücrelerde hasara neden olabilen zararlı serbest radikaller (oksidanlar) üretilmektedir. Serbest radikaller bağışıklık sistemini zayıflatmakta, yaşlanma belirtilerini hızlandırmakta ve pek çok farklı rahatsızlığın gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır. En önemlilerinden bir tanesi vitamin E olan biyolojik olarak aktif antioksidanlar, yeterince yüksek düzeylerde olmaları halinde, vücudu serbest radikallerin zararlı etkilerinden koruyabilmektedir

VİTAMİN K

Vitamin K, bağırsaktaki bakteriler tarafından sentezlenmekte ve çeşitli kan pıhtılaşma faktörlerinin oluşumunu düzenlemektedir.

VİTAMİN B KOMPLEKSİ

B vitaminlerinin ayrı ayrı spesifik fonksiyonlar vardır; ancak bunlar genel olarak:

• enzimlerin bileşenleri olarak işlev görür,
• metabolik süreçlerde ortak faktör olarak işlev görür.

VİTAMİN C

Sağlıklı köpekler ve kedilerin vücudundaki glukozdan sentezlenebilmesi nedeniyle, Vitamin C teknik olarak zorunlu değildir. Bununla birlikte, daha yakın tarihte yapılan araştırmaların bulguları, odak noktasını eksikliğin önlenmesinden rahatsızlığın önlenmesi ve tedaviye kaydırmıştır. Vitamin C, bağışıklık fonksiyonunda önemli bir rol oynamaktadır.

Vitamin C, egzersize bağlı olarak, stresin düzelmesinde bazı yararlar sağlayabilmektedir.

L-KARNİTİN

L-Karnitin, en iyi bilinen vitamin benzeri maddelerden biridir. Tüm hayvan hücrelerinin doğal bir bileşenidir. En önemli fonksiyonu, yağın enerjiye dönüştürülmesine yardım etmektir. L-Karnitin, yağ asitlerini mitokondrinin (hürelerin enerji fabrikaları) iç membranında taşımakta ve böylece yağ asitleri oksitlenerek enerjiye dönüşebilmektedir.

Yaşla birlikte mitokondrilerin etkinliği azalmakta ve daha fazla serbest radikal üretilmektedir. L-Karnitin, mitokondrinin etkiliğinin artmasına yardımcı olmaktadır; dolayısıyla daha az serbest radikal üretilmekte ve mitokondri sağlığı daha uzun bir süre devam etmektedir. Karaciğer, iskelet ve kalp kasları, vücuttaki L-karnitinin %95-98'ini içermektedir ve depolandığı önemli bölgeleri oluşturmaktadır.

L-Karnitinin, aşırı kilolu kedilerin kilo vermesine yardımcı olduğu görülmüştür.

KAROTENOİDLER

Karotenoidler olarak adlandırılan bir pigment grubu, vitamin benzeri bir aktivite de göstermektedir. Altı yüzden fazla farklı bileşik karotenoidler olarak sınıflandırılmakta, ancak bunların %10'undan düşük birbölümü vitamin A'ya dönüştürülebilmektedir. Karotenoidler portakalda ve yeşil sebzelerde bol miktarda bulunmaktadır. Karotenoidler, antioksidan olarak işlev görmektedir. 

FLAVONOİDLER

Flavonoidler, vitamin benzeri aktivite gösteren bir başka pigment (kırmızı, mavi ve sarı) grubudur. Bu maddeler renkli meyve ve sebzelerin kabuklarında ve zarlarında bulunmaktadır. Flavonoidler vitamin C'yi tutucu bir etki göstermekte ve ayrıca antioksidan sistemini desteklemektedir.

MİNERALLER

On sekizden fazla mineral elementin memeliler için zorunlu olduğu düşünülmektedir. Tanımı gereği, hayvan beslenmesinde makrominerallerin büyük miktarda ve mikromineraller ya da iz elementlerin ise çok daha küçük miktarlarda bulunması gereklidir. Sülfür dışındaki tüm makromineraller metin içinde tanımlanmaktadır.

Yedi makromineral vardır:

En azından 11 mikromineral vardır. Önemli mikromineraller demir, çinko, bakır ve selenyumdur.

KALSİYUM VE FOSFOR

Kalsiyum vücutta en yaygın olarak bulunan mineraldir ve fosfor da ikinci sırada yer almaktadır. Kalsiyum ve fosfor, kemikler ve dişlerin yapısal bileşenleri olarak işlev görmektedir.

Kalsiyum, aşağıdaki fonksiyonlara aracılık eden bir haberci olarak da önem taşımaktadır:

• kan damarlarının büzülmesi ve genişlemesi
• sinirsel iletim
• kas kasılması
• hormonların salgılanması
• kan pıhtılaşması
• enzimler için bir ortak faktördür

Kalsiyum, kalp atışının devam etmesini de içeren pek çok fonksiyona katıldığından, kandaki kalsiyumun sabit bir düzeyde tutulması çok önemlidir. Bu da, besin kalsiyum açısından oldukça yetersiz olduğunda dahi, bunun kan düzeylerine yansımamasının nedenini açıklamaktadır. Kandaki düzeyler belirli bir noktanın altına düştüğünde, yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesi için yeterli miktarda kalsyum mevcut olmasını sağlamak için hızla kemiklerden ilave kalsiyum salınmaktadır.
 

SODYUM, POTASYUM VE KLORÜR

Sodyum, potasyum ve klorür, vücutta bulunan sudaki önemli elektrolitlerdir.

İlgi çekici gerçeler

Elektrolitler vücutta doğal olarak bulunan ve elektrik yüklü partiküller ya da iyonlar halinde mevcut olan minerallerdir. Elektrolitler vücuttaki sıvı dengesinin uygun düzeyde kalması için gereklidir.
 

Bunlar aşağıdakileri içermektedir:

• asit-baz dengesinin korunması
• osmotik dengenin korunması
• sinirsel iletim
• kas kasılmasının kolaylaştırılması ve iletimi

Marketlerde satılan pek çok kedi maması çok yüksek miktarda tuz içermektedir.
 

MAGNEZYUM

• kemik, enzimler ve hücre içi sıvıların bir bileşenidir
• nöromüsküler iletim üzerinde etki göstermektedir
   

DEMİR

Aşağıda belirtilenlerin zorunlu bir bileşenidir:

• hemoglobin: kanın oksijen taşıyan pigmenti
• miyoglobin: kasların oksijen taşıyan pigmenti
   

ÇİNKO

Çinko, 200'den fazla enzimin bileşenidir ya da bu enzimleri aktive etmektedir; bu nedenle, çok sayıda farklı fizyolojik fonksiyonda rol oynamaktadır. Çinkonun en önemli fonksiyonlarından bazıları aşağıdakileri içermektedir:

• yeterli bağışıklık
• deri ve yara iyileşmesi
• büyüme
• üreme
   

BAKIR

Bakır aşağıdakiler için gereklidir:

• kırmızı kan hücrelerinin oluşması
• deri ve tüylerin normal pigmentasyonu
   

SELENYUM

Doğal olarak bulunan bir antioksidan olan ve tüm vücut hücrelerinde bulunan glutatyon peroksidazın zorunlu bir bileşenidir.

Kaynak - Kaynak